Οι φωνές που, για λόγους στρατηγικής, έκρουαν τον κώδωνα για τον πετρελαιαγωγό φαίνεται να δικαιώνονται. Υπάρχει ένα άλλο πρότυπο ανάπτυξης για τον Έβρο;
Του Βράβα Ιωακείμ, ivravas@gmail.com
Λίγοι θυμούνται τις γενικόλογες εξαγγελίες του σχεδίου στρατηγικής ανάπτυξης για την περιοχή με την κωδική ονομασία «Έβρος 2010». Βρισκόμαστε στον Έβρο, το 2010, και λίγα έχουν γίνει προς την άρδην βελτίωση της ποιότητας ζωής στο σύνολο του Νομού.
Αντ’αυτού, οι περισσότεροι συνέδεσαν μοιρολατρικά (;) το μέλλον του τόπου με το πιθανολογούμενο έργο της διέλευσης ενός πετρελαιαγωγού. Και τώρα, που η παρωχημένη επιλογή εθνικής σημασίας με όρους του 1970 φαίνεται να ολοκληρώνει τον κύκλο της, και να επιβεβαιώνει τις φωνές που δεν αποκύρησσαν το έργο περιβαλλοντικά μόνο, αλλά και (κυρίως) στρατηγικά, καθώς άφηνε την περιοχή έρμαιο των ρωσικών παιγνίων επιρροής, μένουν με το στόμα ορθάνοιχτο. Μιλούν για καθυστερήσεις που μας έβγαλαν έξω από το παιχνίδι, αντί να συλλογισθούν ποιες είναι οι ουσιαστικές καθυστερήσεις που μας βγάζουν έξω από κάθε παιχνίδι.
Η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Βενεζουέλα έχουν στρατηγική δύναμη επειδή εκμετταλεύονται το στρατηγικό απόλυτό τους πλεονέκτημα: τις πηγές υδρογονανθράκων. Ομοίως, όπως και οι ΗΠΑ εκμεταλλεύονται το απόλυτο πλεονέκτημα τους που είναι η στρατιωτική υπεροχή, όπως και η Τουρκία προσπαθεί να εκμετταλευθεί το απόλυτο πλεονέκτημα της χώρας μετάβασης, τόσο σε επίπεδο μεταφορών όσο και πολιτισμού. ¨Οπως πράτταμε και εμείς ως Έλληνες ποντάροντας στην ανάπτυξη της ναυτιλίας.
Στην εποχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, δεν είναι καινοτόμος ούτε ρηξικέλευθη η πρόταση για πλήρη απεξάρτηση από το πετρέλαιο. Μόνο που λίγοι το έχουν συνειδητοποιήσει και ακόμη λιγότεροι εργάζονται προς αυτή την κατεύθυνση. Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ψάχνει απεγνωσμένα οικονομικούς τρόπους μεταφοράς ηλιακής ενέργειας από τη Σαχάρα, όταν η Γερμανία έχει γεμίσει τη χώρα με φωτοβολταϊκά, όταν η Δανία καμαρώνει για το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο νησί στον κόσμο, μήπως είμαστε οι τυφλοί που δεν αναγνωρίζουμε τον πλούτο μας και επιμένουμε να επενδύουμε όνειρα στο πετρέλαιο;
Σίγουρα ο Έβρος δεν είναι η περιοχή της Ελλάδας με τη μεγαλύτερη ηλιοφάνεια. Σίγουρα όμως διαθέτει ασύγκριτα περισσότερη από το νησί Σάμσο της Δανίας. Και , σύμφωνα με πρόσφατας μελέτες, του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής διαθέτει την κατάλληλη εκείνη περιοχή στην Ελλάδα για την ανάπτυξη μεγάλου θαλάσσιου αιολικού πάρκου. Διαθέτει και ρεύματα γεωθερμικής αξίας, που κάποιοι στο παρελθόν αφόρισαν, μετανιώνοντας στη συνέχεια γι αυτό.
Επίσης, διαθέτει και δύο εξαιρετικού κάλλους και σημασίας περιοχές NATURA 2000 που άμεσα τον καθιστούν περιοχή περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και μια δυναμική ώθηση στη γερωργία και την κτηνοτροφία που ανέκαθεν αποτελούσαν πυλώνες της οικονομίας της περιοχής, μέσα από μια στοχευμένη στροφή προς νέες καλλιέργειες, μη υδροβόρες, αλλά και την παραγωγή με βιολογικές μεθόδους των αγαθών ευρείας κατανάλωσης.
Μια σειρά από απλές ενέργειες που εμπεριέχουν υψηλό ποσοστό πολιτικής βούλησης και προσωπικής δέσμευσης προς ένα διαφορετικό, κερδοφόρο και αποδοτικό με κοινωνικούς και οικονομικούς όρους πρότυπο ανάπτυξης, ένα μοντέλο ανάπτυξης έντασης εργασίας, γνώσης και κοινωνικής υπεθυνότητας, θα μπορούσε να περιλαμβάνει:
1. Ίδρυση Ινστιτούτου Ανάπτυξης Έβρου, με στόχο την αφιλοκερδή εκπόνηση μελετών για την ανάπτυξη της περιοχής και υπεύθυνο για την πιλοτική εφαρμογή τους και την παραγωγική αξιοποίηση των νέων επιστημόνων του Νομού
2. Στοχοθέτηση της απεξάρτησης από το πετρέλαιο μέχρι το 2030, και τον υπερκερασμό του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παραγωγή του 20% της χρησιμοποιούμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2020
3. Σύσταση Συμβουλίου Οργανικής Καλλιέργειας Έβρου, αρμόδιου να προωθεί, να ελέγχει και να πιστοποιεί την καλλιέργεια βιολογικών και μεταποίηση των προϊόντων
4. Σϋσταση Συμβουλίου της Κοινωνίας των Πολιτών, κατά το πρότυπο της Βουλής της Κοινωνίας των Πολιτών, με γνωμοδοτικό και ελεγκτικό ρόλο στις αναπτυξιακές αποφάσεις της περιοχής
5. Ρήτρα διασφάλισης των συμφερόντων του δημοσίου και της τοπικής κοινωνίας από τις επενδύσεις στον τομέα των ΑΠΕ
6. Διασφάλιση πόρων για την οικονομική, οργανωτική και διαχειριστική υποστήριξη των νέων πρωτοβουλιών μέσα από την ενεργό συμμετοχή σε ευρωπαϊκά δίκτυα και προγράμματα
7. Πιλοτική εφαρμογή των σχεδίων στα όρια των νέων Δήμων Σουφλίου και Σαμοθράκης, λόγω της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας των περιοχών (συνδυασμός ορεινών και πεδινών περιοχών, ζώνης NATURA και γεωθερμίας, καθώς και παραδοσιακό προϊόν-κατατεθέν για το Σουφλί, νησιωτικός χαρακτήρας και μικρός πληθυσμός για τη Σαμοθράκη)
Ίσως τα σχέδια αυτά φαντάζουν μη ρεαλιστικά για πολλούς. Αλλά φανταζόσασταν ποτέ ότι τα Τρίκαλα θα ήταν η πρώτη ηλεκτρονική πόλη στην Ελλάδα; Κάποιος το φαντάστηκε και το πραγματοποίησε! Φανταζόσασταν ότι ένα παρηκμασμένο χωριό του Πηλίου θα είχε μηδενική ανεργία και θα προβαλλόταν ως πρότυπο ανάπτυξης και ποιότητα ζωής; Κάποιος το φαντάστηκε και το πραγματοποίησε!
Η υπανάπτυξη δεν είναι μονόδρομος. Αρκεί να υπάρχει φαντασία, όρεξη για δουλειά και πάνω από όλα, γνώση. Ένας νομός ενεργειακά αυτάρκης, με ποιότητα αγαθών και υπηρεσιών που θα στηρίζει και θα στηρίζεται στην τοπική αγορά, στους ντόπιους παργωγούς και επιχειρηματίες είναι εφικτός.
Μπορούμε να βάλουμε στόχο ώστε σταδιακά μέχρι το 2030, ο Έβρος θα σταθεί πρότυπο ανάπτυξης και εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών του Οκτωβρίου, μπορούμε και πρέπει να το απαιτήσουμε από τους υποψηφίους.
Τα εργαλεία και οι μέθοδοι του παρελθόντος ανήκουν στο παρελθόν. Μπορούμε να δουλέψουμε με τα εργαλεία και τις μεθόδους του μέλλοντος, ώστε να αποκτήσουμε θέση ισχύος στην περιφερειακή σκηνή, να διασφαλίσουμε υψηλό επίπεδο οικονομικής και πολιτιστικής διαβίωσης και να συμβάλλουμε στο αύριο όχι με όρους ελάχιστης ζημίας και ήσσονος προσπάθειας, αλλά μεγιστοποίησης οφελών και αειφόρου ανάπτυξης.
--
Ιωακείμ ΒΡΑΒΑΣ
Πολιτικός Επιστήμονας - Διεθνολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου